Uchylanie się od płatności alimentów coraz rzadziej jest powodem do dumy i chwalenia się wśród znajomych. Mimo to nadal tysiące rodziców uchyla się od płatności alimentów. Czasami niealimentacja wynika z niezaradności, trudności życiowych lub zbyt wysokiej kwoty alimentów w stosunku do możliwości zarobkowych dłużnika. Jest również duża grupa dłużników, którzy alimentów nie chcą płacić „dla zasady” lub „na złość”.
Co można zrobić, gdy ojciec nie płaci alimentów? Co można zrobić, gdy matka nie płaci alimentów?
Pierwszym krokiem osoby, pod której opieką pozostaje dziecko powinna być kancelaria komornika sądowego. Tam składa się wniosek egzekucyjny. Wniosek jest bezpłatny. Po złożeniu wniosku komornik będzie poszukiwał dochodów i majątku w celu skutecznego wyegzekwowania długu.
Gdy komornikowi nie udaje się wyegzekwować alimentów.
Przy wszczęciu egzekucji komornik wysyła szereg zapytań:
- do ZUS-u – czy dłużnik pracuje – jeśli pracuje zajmuje wynagrodzenie, jeśli pozostaje na emeryturze / rencie, zajmuje świadczenie (przy uwzględnieniu kwot wolnych od zajęcia),
- do systemu Ognivo – czy posiada rachunki bankowe (jeśli posiada zajmuje rachunek bankowy),
- do Centralnej Informacji Ksiąg Wieczystych czy posiada nieruchomości,
- do Centralnej Ewidencji Pojazdów i Kierowców, czy posiada samochód,
- do Urzędu Skarbowego, czy dłużnik nie powinien dostać zwrotu podatku,
W toku egzekucji warto składać do Komornika wnioski o ponawianie tych zapytań. Od 28 grudnia 2019 roku ZUS przynajmniej raz w miesiącu powinien przesyłać komornikowi w formie elektronicznej informacje o składkach. W pozostałym zakresie jednak warto zapytania ponawiać. Dłużnicy potrafią bowiem zakładać co miesiąc nowy rachunek bankowy, zmieniać zatrudnienie tak, by uniknąć egzekucji (nie składając np. starego świadectwa pracy, gdzie powinna być informacja o zajęciu wynagrodzenia).
Warto również raz na jakiś czas składać wniosek o udzielenie informacji dotyczącej stanu postępowania tak, by zweryfikować jakie działania komornik podejmuje w sprawie.
Bezskuteczność egzekucji alimentów.
Gdy dłużnik nie płaci alimentów, a egzekucja komornicza jest bezskuteczna.
- Jeśli dłużnik wyzbył się majątku (np. nieruchomość darował członkowi rodziny) – można rozważyć złożenie pozwu o uznanie tej czynności prawnej za bezskuteczną.
- Jeśli dłużnik mieszka i pracuje za granicą, a w Polsce nie ma majątku, można rozważyć złożenie wniosku o prowadzenie egzekucji za granicą.
- Jeśli dochody na osobę w rodzinie nie przekraczają 800 zł (w okresie świadczeniowym od 1.10.2019) i 900 (w okresie świadczeniowym od 10.2020) uprawniony do alimentów może złożyć wniosek o wypłatę świadczeń z Funduszu Alimentacyjnego.
- Jeżeli zaległość w płatności alimentów przekracza trzy miesiące, można złożyć zawiadomienie o popełnieniu przestępstwa niealimentacji.
- Można złożyć wniosek do gminy o podjęcie działań wobec dłużnika alimentacyjnego. Skutkiem takiego wniosku może być nawet odebranie dłużnikowi alimentacyjnemu prawa jazdy (!). Jest to jeden z najskuteczniejszych mobilizatorów do płatności alimentów, przede wszystkim dla tych dłużników, którzy płacić mogą, a nie chcą.
adw. Marta Rozwadowska - Kucka
fotografia wprowadzenia Sharon McCutcheon on Unsplash
